Tijdens de najaarsbijeenkomst Circulaire Kansen, die werd georganiseerd door Waddenland en Economic Board Groningen vanuit het programma WaddenVisie (Interreg 6a), brachten we ondernemers samen om te laten zien hoe je met kleine, slimme stappen grote circulaire winst kunt behalen. In twee praktische workshops gingen zij direct aan de slag met afvalreductie, plasticvrij werken en duurzame keuzes die ze meteen in hun eigen bedrijf kunnen toepassen.
We waren te gast bij Kunstcentrum De Ploeg in Wehe-den Hoorn. Een locatie die zelf laat zien hoe je circulariteit heel concreet kunt maken.
Kijkje in de Kliko
Daan Stigter – Lab Vlieland
In deze workshop onderzochten ondernemers hun eigen afvalstromen. Wat zit er eigenlijk in de kliko, waarom, en vooral: hoe voorkom je dit afval? Aan de hand van voorbeelden van Into The Great Wide Open ontdekten we hoe kleine keuzes grote impact kunnen hebben.
Daan Stigter van Lab Vlieland kijkt enthousiast terug op de bijeenkomst. Hij vond het inspirerend om te zien hoe ondernemers met elkaar meedachten en hoe snel je tot oplossingen komt wanneer je samen de 5 V’s doorloopt. Een simpel kijkje in de kliko en bewust stilstaan bij de vraag “Hoe kom ik van dit afval af?” levert vaak al veel meer mogelijkheden op dan je verwacht. “Een mooi moment vond ik het gesprek met een ondernemer die vastliep, omdat voedselveiligheid en verpakkingen soms botsen. Door de V’s stap voor stap door te nemen, bleek er toch een composteerbare oplossing mogelijk. Ook de creativiteit van de groep viel me op, zoals het idee om achtergebleven wadloopschoenen te wassen en opnieuw te verhuren. Voor mij liet de workshop duidelijk zien hoeveel potentie er is om echt stappen te zetten richting een afvalvrije en circulaire bedrijfsvoering.”
1 Vermijden: koop zo min mogelijk producten met verpakkingen.
2 Verminderen: gebruik minder en kies herbruikbaar.
3 Veranderen: hergebruik materialen slim.
4 Verwerken: scheid afval goed.
5 Verwijderen: alleen inzetten als er echt geen andere opties zijn.
Meer praktische tips
- Kies één afvalproduct dat je wilt elimineren en begin daar.
- Bedenk zowel realistische als out-of-the-box oplossingen (zoals wadloopschoenen verzamelen en verhuren).
- Werk samen met ondernemers uit de buurt, bijvoorbeeld door gezamenlijk een plasticcontainer te gebruiken.
- Maak afval scheiden leuk of aantrekkelijk voor gasten door kleine beloningen of challenges.
- Vervang wegwerp door waarde: keramieken mok met bedrukt schip i.p.v. wegwerpbekers op een boot.
Minder plastic in jouw bedrijf: zo pak je dat aan
Wad gaat Om – Frank Dankmeijer, Judith Ogink (NHL Stenden), Nynke Bouma (House of Design)
In deze workshop gingen ondernemers aan de slag met een mini-scan van hun bedrijf om helder te krijgen waar ze plastic kunnen vermijden, vervangen of verminderen. Belinda Huitema van Wongema deelde haar circulaire successen, en de vijf V’s kwamen uitgebreid aan bod.
Frank Dankmeijer van Wad gaat Om kijkt ook positief terug op de workshop. “Het was inspirerend om te zien hoe ondernemers elkaar uitdaagden en hoeveel praktische ideeën ontstonden zodra we samen de plasticstromen in hun bedrijf onder de loep namen. Voorbeelden als overstappen op koffiemelkpoeder in glazen potten, bakjes hergebruiken, afvalbakken zonder zakken, kiezen voor andere leveranciers of bepaalde afvalstromen gezamenlijk inzamelen, zorgden voor waardevolle discussies. De energie en creativiteit in de groep maakten duidelijk dat we samen mooie stappen kunnen zetten richting minder plastic in het Waddengebied.”
Heb je deelgenomen aan deze workshop? Wad gaat Om is benieuwd naar jouw mening.
Hoe Wongema het verschil maakt
Wongema laat zien dat circulair ondernemen met kleine stappen haalbaar én rendabel is. De resultaten spreken voor zich: van één fles schoonmaakmiddel per week naar één fles per jaar, geen afvalzakken meer in de prullenbakken, zuivel in glazen flessen en al het servies uit de kringloop. Een inspirerend voorbeeld. Hun volledige aanpak vind je hier.
Meer praktische tips
- Inventariseer waar plastic in je bedrijf voorkomt (verpakkingen staan vrijwel overal op 1).
- Gebruik een stoomreiniger en microvezeldoekjes om schoonmaakmiddelen te beperken.
- Vraag leveranciers om minder verpakkingsmateriaal.
- Koop zoveel mogelijk rechtstreeks bij lokale producenten zonder verpakking.
- Gebruik PHA waar mogelijk, de enige volledig biologisch afbreekbare kunststof.
Maak gebruik van AfvalGoedGeregeld.nl voor kosteloze inzameling van plastic,
drankenkartons en glas. - De NNRD denkt actief mee over duurzame afvalinzameling in Noord-Nederland.
Tips van andere ondernemers
Ook andere ondernemers zetten stappen. Harma Wouters deelde haar ervaringen vanuit Marenland: “Ondernemers mogen altijd bij Marenland langskomen voor tips of advies.”
- Gedragsverandering is de grootste uitdaging: maak duurzaam gedrag eenvoudig voor gasten en medewerkers.
- Monitor je afvalstromen en maak bewuste inkoopkeuzes.
- Zoek gelijkgestemde bedrijven om mee samen te werken.
- Handige tools: RVO.nl, energiescan, voetafdrukmeting, Koploperproject/CIRCO, Green Key, Duurzaam Hogeland en de Duurzame Bedrijven Dagen.
Marenland deed mee aan het Koploperproject. Ook DoeZoo, Schierzicht, De Energiek, Openluchtmuseum Het Hoogeland en De Menkemaborg namen hieraan deel.
Wil je aansluiten of meedenken bij de volgende sessies over dit thema? Laat het ons gerust weten via de jessica@toerismewaddenland.nl.
